Allee, allee!

De auteur van het krantenartikel dat ik koos, heeft het gevoel dat het gebruik van het tussenvoegsel ‘of zo’ is toegenomen. Hij is daar zelf niet zeker van, want er zijn geen wetenschappelijke bewijzen voor. Maar een taalkundige van de Universiteit Antwerpen was het ook opgevallen, dus dat wil toch al wat zeggen. Het artikel dateert weliswaar van 2023, maar ik ga ervan uit dat het gebruik van ‘of zo’ in elk geval niet is afgenomen. En sowieso gaat het mij daar niet om.

Het gaat mij om het concept ‘stopwoord’. En wel hierom: ik heb er ook eentje. Het is ‘allee’. Dat weet ik nog maar pas. Opeens, ergens halverwege mijn participatiestage, viel het me op. En nee, het zit niet tussen mijn twee oren. Het was ook mijn leerkracht opgevallen. Het staat in mijn beoordeling. 'Allee' gebruik ik te pas en te onpas, zoals het een goed stopwoord betaamt. Soms breid ik het zelfs wat uit. Dan klinkt het: ‘Allee zeg’. Of: ‘Maar allee’.

Functie

In het artikel hierboven lees ik dat het stopwoord of zo een functie heeft. Dus vroeg ik me af wat voor functie mijn 'allee' kon hebben.

Volgens de experts in het artikel wordt of zo gebruikt door de spreker om er onder andere tijd mee te kopen. Daarvoor gebruik ik 'allee' ook, stel ik vast. Bijvoorbeeld in: ‘Allee, ik kan er niet opkomen’. Om mijn toehoorders te laten weten dan ik wel degelijk aan het nadenken ben en daarom nu even niets kan zeggen. Behalve 'allee' dan.

Allee of allez

Het artikel vermeldt ook dat 'of zo' wordt ingezet bij twijfel. Daar gebruik ik 'allee' ook voor: ‘Ik snap die oefening perfect, allee... min of meer.’ En net zoals de gebruikers van 'of zo', gebruik ik 'allee' om mijn uitspraken te nuanceren. ‘Hij doet zijn best, allee, meestal toch.’

Verder zeg ik allee vooral om aan te sporen: ‘Allee, doe eens voort.’ ‘Allee, eet dat eens op.’ ‘Allee, in uw bed’. Ik moet eigenlijk best veel aansporen, bedenk ik me. Een hele dag door, eigenlijk. Het is waarschijnlijk de schuld van mijn kinderen dat 'allee' er bij mij is ingeslopen.

'Allee' staat in Van Dale. Alleen zo: 'allee'. Niet 'allez'. In woordenlijst.org staat zowel 'allez' als 'allee'. Maar we moeten Van Dale gebruiken, leerde ik in de les. Allee dan.

Streepjes

Maar 'allez' of 'allee', ik vind het niet passen bij een leerkracht Nederlands, zo’n Franse imperatief of een laan met bomen ertussen gooien.  Dus ga ik erop letten. Want straks gaan mijn leerlingen nog streepjes trekken bij elke 'allee' die ik gebruik.

Bron: Van Renterghem, B. (2023, 25 februari). Waarom veel mensen hun zin afsluiten met 'of zo'. De Standaard. Geraadpleegd van https://www.standaard.be/economie/beurs/waarom-veel-mensen-hun-zin-afsluiten-met-of-zo/47471987.html

💬Hoe zit het bij jullie, lieve lezers? Hebben jullie ook een stopwoordje? Of kennen jullie iemand die het heeft? Vinden jullie het storend, zo’n stoplap? Laat maar weten! 🖊️